Soalan:
Apakah status berkaitan hadith ini?
“Ramadhan awalnya kerahmatan, pertengahannya keampunan dan kesudahannya pelepasan daripada api neraka.”
Jawapan:
Antara matan hadith berkaitan isu ini adalah:
Daripada Abu Hurairah RA, bahawa Rasulullah SAW bersabda:
أَوَّلُ شَهْرِ رَمَضَانَ رَحْمَةٌ ، وَأَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ ، وَآخِرُهُ عِتْقٌ مِنَ النَّارِ
“Permulaan bulan Ramadhan membawa kerahmatan, pertengahannya keampunan dan kesudahannya pelepasan daripada api neraka.” [Lihat: al-Jami’ al-Saghir, no. Hadith 2815]
Daripada Salman RA, bahawa Nabi SAW bersabda:
وَهُوَ شَهْرٌ أَوَّلُهُ رَحْمَةٌ، وَأَوْسَطُهُ مَغْفِرَةٌ، وَآخِرُهُ عِتْقٌ مِنَ النَّارِ
“Dan ia (Ramadhan) permulaannya adalah rahmah, pertengahannya adalah keampunan dan akhirnya adalah pelepasan daripada api neraka.” [Riwayat Ibn Khuzaimah (1887)]
Hukum Hadith
Antara ulama’ yang menilai dan menghukum hadith ini ialah:
- Imam Ibn Khuzaimah menilai hadith ini sebagai sahih di dalam kitabnya iaitu Sahih Ibn Khuzaimah. [Lihat: Sahih Ibn Khuzaimah, no. Hadith 1887]
- Ibn ‘Adiy: Padanya (sanad) terdapat Maslamah bin al-Salt dan dia tidak diketahui. [Lihat: al-Kamil fi Dhu’afa’, 4/325]
- Al-Khatib al-Baghdadi: Padanya (sanad) terdapat Salam bin Sulaiman dan dia seorang yang dhaif dalam hadith. [Lihat: Awham al-Jama’ wa al-Tafriq, 2/147]
- Al-‘Uqailiy: Tiada asal baginya dan ia daripada al-Zuhri. [Lihat: al-Dhu’afa’ al-Kabir, 2/162]
- Al-Hafiz Ibn Hajar: : Padanya (sanad) terdapat Maslamah bin al-Salt. Telah berkata Ibn ‘Adiy bahawa dia (Maslamah) tidak diketahui. [Lihat: Mizan al-I’tidal, 8/59]
Tarjih Atau Pendapat Kami
Setelah melihat dan menekuni pendapat para ulama’ maka kami cenderung untuk mengatakan bahawa hadith ini adalah teramat lemah walaupun Imam Ibn Khuzaimah meriwayatkan hadith ini di dalam sahihnya. Akan tetapi, walaupun statusnya teramat lemah namun ia boleh diamalkan di dalam fadhail al-A'mal. Ini kerana, bulan Ramadhan kesemuanya adalah rahmat, pengampunan dan pembebasan daripada api neraka.
Maksud Hadith
Mafhum daripada hadith ini, ia jelas menunjukkan kerahmatan diperolehi dengan tibanya bulan Ramadhan. Hal ini, dapat disaksikan dengan pelbagai bentuk limpahan rahmat dan rezeki yang diperolehi dan dirasai oleh umat Islam. Begitu juga apabila mereka menekuni ibadat dengan bersungguh-sungguh sudah pasti mereka diberi keampunan Allah SWT yang akhirnya melayakkan seseorang itu terselamat daripada api neraka.
Penutup
Kesimpulannya, bulan Ramadhan adalah bulan rahmat, pengampunan serta pembebasan daripada api neraka. Untuk itu, sepatutnya kita sebagai umat Islam perlulah bersungguh-sungguh apabila berada di dalam bulan ini dan juga di dalam bulan-bulan yang lain. Akhirnya, semoga Allah SWT menggolongkan kita dalam kalangan hamba-Nya yang mendapat rahmat, pengampunan serta pembebasan daripada api neraka. Amin.
Wallahua'lam.
+ Ustaz Dr. Zulkifli Mohamad Al Bakri | Mufti Wilayah Persekutuan
+ Baca Respon Pembaca di Facebook Oh! Media
Sumber: Oh! Media
